By Ayman Taha
النهاردة هنتكلم عن استراتيجيات التخارج ( exit strategies ) للشركات الناشئة و هنشرح طريقة التخارج عن طريق شركات الاستحواذ لأغراض خاصة او Special Purpose Acquisition Companies او اللى بنقول عليها اختصاراً SPACهنتكلم النهاردة عن كذا exit strategy منهم
1. الاستحواذ و عمليات الاندماج Mergers & Acquisitions
2. الاكتتاب العام الأولي Initial Public Offering (IPO)
3. شركات الاستحواذ لأغراض خاصة Special Purpose Acquisition Companies (SPAC) xاولا: الاستحواذ و عمليات الاندماج Mergers & Acquisitions
و دى كلنا عارفينها و هى انك تبيع شركتك الناشئة لشركة تانى
بهدف دمج الخدمات و المنتجات اللى بتقدمها مع خدماتها
مين الشركات اللى ممكن تشترى شركتك الناشئة ؟
ممكن تكون شركة كبيرة (corporate) من نفس مجالك او مجال مختلف
او شركة منافسة ليك او شركة ناشئة حاصلة على عدة جولات تمويلية well funded startup
او شركة ناشئة احادية القرن اى تجاوزت قيمتها السوقية المليار دولار unicorn startup
و لكن اية الاسباب اللى بتخلى الشركات ممكن تشترى شركتك الناشئة ؟
1. التوسع الجغرافى
و ده السبب الشائع أن شركة عايزة تتوسع جغرافيا فى المنطقة اللى انت بتمتلك فيها حصص من السوق
فبدل ما تدخل السوق بنفسها تشترى شركتك
و مثال على كدة لما امازون amazon عملت استحواذ على سوق.كوم
2. الاستحواذ على حصة سوقية market share اعلى
و ده غالبا بيكون منافس فى نفس السوق
و مثال على كدة لما اوبر Uber عملت استحواذ على شركة النقل التشاركى كريم Careem
3. التقنيات او البيانات Technology or Data
و ده لما يكون عندك تقنية متقدمة Advanced technologyِ او بيانات Data
و فى شركة شايفة انها لو عملت اندماج merge معاك هتعرف تحقق دخل عن طريق استخدام البيانات دى Data monetization او عن طريق استخدام التقنيات اللى تمتلكها Technology monetization
و مثال على كدة لما هومزمارت Homzmart عمل استحواذ acquisition على شركة MockUp studio الألمانية
و كمان لما Wuzzuf عملت استحواذ على شركة Viriphi
4. الاستحواذ على المواهب او الفريق
و دى لما شركة عايزة تستفاد من الخبرات او المواهب اللى فى شركتك الناشئة
و بيسموها فى silicon valley بالاستحواذ على الموظفين او acquihires
و مثال على كدة لما شركة Trella عملت استحواذ على شركة Truckto
ثانيا: الاكتتاب العام الأولي Initial Public Offering (IPO) x
و ده انك تطرح اسهم شركتك الناشئة فى شوق الاوراق المالية او البورصة
و مثال على كدة زى ما حصل مع فورى فى مصر
او زى اللى حصل مع جاهز فى السعودية
و هنا بتعمل اكتتاب بالتالي بتفصح عن كل اوراقك و كل معلوماتك للعامة
و فى احتمال ان الاكتتاب مينجحش و بالتالى تبقى نشرت كل ارقامك و الكل عرفها على الفاضى
و فى احتمال انه ينجح جدا
ثالثا: شركات الاستحواذ لأغراض خاصة Special Purpose Acquisition Companies (SPAC) x
و ده المهم لان دة الشكل اللى حصل مع swvl
و المفروض ميكنش نوع مختلف .. المفروض نتكلم عليه تحت عنوان الاكتتاب العام الاولى IPO
و لكن خلينا نركز عليه لان فى اخبار انه هيبقى قانونى فى المنطقة العربية قريب
بمعنى ان الشركة دى ملهاش نشاط ولا غرض غير انها تستحوذ على شركة تانى
اللى بيحصل ان مستثمر او fund manager اسمه معروف و الناس بتثق فيه
يعلن انه هيعمل شركة استحواذ لغرض خاص SPAC و فى الحالة بتاعنا هنا الشركة اسمها Queen’s Gambit
و يطرح الشركة فى البورصة و لان الناس واثقة فيه بتبدأ تشترى اسهم الشركة دى من غير ما يبقوا عارفين الشركة دى هتستحوذ مين و لكن شركة الاستحواذ لغرض خاص SPAC بتكون ملزمة انها خلال 48 شهر تعمل استحواذ على شركة تانى
و بيتم استبدال شركة الاستحواذ لغرض خاص SPAC بالشركة المستحوذ عليها
و دة اللى حصل مع swvl
و عشان كدة سمعنا الاخبار على مرتين
المرة الاولى كانت لما Queen’s Gambit استحوذت على swvl
و المرة التنية لما Queen’s Gambit اتغير اسمها بشكل رسمى فى NASDAQ و بقت swvl
طبعا الطريقة دى احسن للشركات الناشئة من الاكتتاب العام الاولى
لان فى الاخر مش بتفصح عن ارقامك و معلوماتك للعامة غير بعد ما الاتفاق يتم
لانى بتفاوض مع شركة واحدة و اللى هم هنا إدارة Queen’s Gambit
و طبعا مفيش مخاطرة ان الاكتتاب مينجحش لان الاكتتاب حصل خلاص من قبل الاستحواذ
و اللى عايز يتوسع فى المعرفة
يدور على المصطلحات اللى اتكلمنا فيها